Krup hastalığı, çocukluk çağında üst solunum yollarına yerleşen bir enfeksiyon sonucu ortaya çıkan bir solunum yolu hastalığıdır. Bu hastalık, yutak, larinks ve bronşlarda iltihaplanmaya yol açar. Hasta olan çocukların nefes alması zorlaşabilir.
Solunum yollarındaki ödem nedeniyle, çocukların nefes alırken sesi kısılır ve öksürük nöbetleri yaşanır. Bu nöbetler çok şiddetli olabilir ve hastalığın en belirgin özelliklerinden biridir.
Krup, genellikle kış mevsiminde sıkça görülür ve çocukların yüzde yetmişine yakınını etkiler. Hastalığın en sık görüldüğü yaş aralığı ise altı ay ile üç yaş arasındadır.
Enfeksiyona neden olan virüs, genellikle hastalığın şiddetini belirler. Ancak krup hastalığı çok ciddi bir durum olmasa da, doğru tedavi edilmediği takdirde hastayı hayati risk altında bırakabilir.
Çocuklarda krup hastalığına neden olabilecek birçok faktör vardır. Bu nedenle, ebeveynlerin çocuklarını hastalıklara karşı korumak için gerekli önlemleri almaları gerekmektedir.
Üst solunum yollarında meydana gelen şişlik, nefes almada zorluk ve öksürük problemi yaşayan çocukların bir doktora götürülmesi gerekmektedir. Erken tanı ve uygun tedavi ile krup hastalığı kolayca kontrol altına alınabilir.
Krup Belirtileri
Krup hastalığı, solunum yollarındaki enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkar. Genellikle öksürük, ses kısıklığı, hırıltı ve hızlı nefes alma gibi semptomlarla kendini gösterir. Nefes darlığı da krupun yaygın bir belirtisidir ve bazen çocukların solunumunu zorlaştırabilir. Krup krizi adı verilen ciddi bir durum da gelişebilir. Bu diğer semptomlara ek olarak, hızlı solunum, hızlı kalp atışı ve konfüzyon gibi belirtileri içerir.
Krupun Nedenleri
Krup hastalığı, genellikle kış aylarında viral enfeksiyonlarla ilişkilidir. En yaygın neden parainfluenza virüsüdür, ancak diğer viral enfeksiyonlar da krupun nedenleri arasında yer alır. Adenovirüs, influenza ve solunum sincytial virüsü gibi diğer virüsler de krupa sebep olabilir.
Bu viral enfeksiyonlar yüksek sesle öksürmeye, nefes almakta güçlüğe ve ses kısıklığına neden olur. Bunlar solunum yolu enfeksiyonu olarak başlayabilir ve daha sonra alt solunum yollarına yayılabilir.
Bazı durumlarda, krup bakteriyel enfeksiyonlar da oluşabilir. Özellikle pnömokokların neden olduğu ciddi durumlara da yol açabilir. Bakteriyel enfeksiyonlar nadirdir, ancak hastalığın şiddetini artırabilir.
Krupun nedeni olarak kesin olmasa da, çocukların solunum yollarının henüz tam olarak gelişmemiş olması nedeniyle hastalığa daha yatkın oldukları düşünülmektedir.
Viral Enfeksiyonlar
Krup hastalığı, özellikle üst solunum yollarına yerleşen parainfluenza virüsü gibi belirli viral enfeksiyonlarla sıklıkla ilişkilendirilir. Bununla birlikte, adenovirüs, influenza ve solunum sincytial virüsü de krupun temel nedenleri arasında yer alır.
Parainfluenza Virüsü
Parainfluenza virüsü, özellikle çocuklarda yaygındır ve krupun en önemli nedenlerinden biridir. Akut laringotrakeobronşit, krupun diğer bir adıdır ve genellikle küçük çocukları etkiler. Parainfluenza virüs, diğer viral enfeksiyonlara benzer şekilde öksürük, boğaz ağrısı ve burun akıntısı gibi belirtilere neden olur. Bu virüs, özellikle kış aylarında daha yaygındır ve dünya genelinde birçok ülkede görülmektedir.
Diğer Viral Enfeksiyonlar
Krup hastalığının diğer nedenleri arasında adenovirüs, influenza ve solunum sincytial virüsü yer almaktadır.
Adenovirüs, üst solunum yollarında enfeksiyona neden olan bir virüstür. Influenza virüsü, grip olarak bilinen virüstür ve solunum yollarını etkileyerek krupa neden olabilir. Solunum sincytial virüsü, solunum yollarında enfeksiyonlara neden olan bir virüstür ve özellikle bebeklerde krupun görülmesine neden olabilir.
Diğer viral enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkan krup, belirtileri açısından parainfluenza virüsüne benzerlik gösterir. Genellikle öksürük, ses kısıklığı ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterir.
Bakteriyel Enfeksiyonlar
Krup genellikle viral enfeksiyonlarla ilişkilendirilse de, nadir durumlarda bakteriyel enfeksiyonlar da neden olabilir. Bu enfeksiyonlara özellikle pnömokoklar neden olabilir. Pnömokok enfeksiyonları ciddi bir durumdur ve hatta ölümcül olabilir. Bu nedenle, krup belirtileri olan çocuklar, özellikle risk faktörleri olanlar, bir sağlık uzmanına görünmeli ve uygun tedavi almalıdır.
Krup Tedavisi
Krup tedavisi, semptomatik tedavilerle yapılır. Öksürük kesici ilaçlar, bronkodilatörler ve nemlendirici buharlar gibi solunum yolu semptomlarının hafifletilmesine yardımcı olur. Kortikosteroidler krup belirtileri için en etkili tedavi seçeneği olarak kabul edilir. Oksijen desteği de solunum zorluğu yaşayan çocuklar için gereklidir. Tedavi, çocuğun yaşına, hastalığın şiddetine ve semptomların türüne göre değişebilir.
Kortikosteroidler
Krup tedavisinde kortikosteroid ilaçlar, öksürük ve nefes darlığı gibi belirtileri hafifletmek için en etkili tedavi seçeneğidir. Bu ilaçlar, solunum yollarındaki inflamasyonu azaltarak şişlikleri azaltır ve solunum yollarını açmak için yardımcı olur. Dexamethasone ve prednizolon, krup tedavisinde en sık kullanılan kortikosteroidlerdir.
Epinefrin
Epinefrin, krup hastalığının tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Bu ilaç, solunum yollarını genişletmek için kullanılır ve krup belirtilerinin hafifletilmesine yardımcı olur. Epinefrin, ağız yoluyla veya solunum yoluyla verilebilir. Hızlı bir etkiye sahip olan epinefrin, çocuklarda akut krup atağının tedavisinde kullanılır.
Krup Önleme
Krup, çocuklarda sık görülen bir solunum yolu enfeksiyonudur ve özellikle kış aylarında yaygındır. Bu hastalıktan korunmak için, çocuklara influenza ve pneumokok aşılarının yapılması önerilir.
Influenza aşısı, grip virüsüne karşı koruma sağlar ve pneumokok aşısı, pnömokok bakterisine karşı koruma sağlar.
Bunların yanı sıra, çocukların el temizliğine dikkat etmeleri, kalabalık ortamlardan uzak durmaları, sigara dumanına maruz kalmamaları ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeleri de krup ve diğer hastalıklardan korunmalarına yardımcı olabilir.
- Çocuklara influenza ve pneumokok aşıları yapılması önerilir.
- El temizliğine dikkat edilmeli, kalabalık ortamlardan uzak durulmalıdır.
- Sigara dumanına maruz kalınmamalıdır.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmelidir.
