Yağ bezesi veya lipom, vücutta yumuşak, hareketli bir şişlik oluşturan iyi huylu bir tümördür. Genellikle derinin altında veya cildin hemen üstünde yerleşir. Lipomlar, genellikle ağrısızdır ve gerçek anlamda zararlı değildir. Ancak, estetik açıdan rahatsız edici olabilirler.
Lipomların belirtileri arasında, genellikle dokunulduğunda hissedilebilen yumuşak ve oval/küresel yapıda bir şişlik bulunur. Lipomlar, çoğu zaman 2-10 cm çapında olup, deri altındadır. Rengi deri renginden biraz daha açık veya daha koyu olabilir.
Lipom Çeşitleri
Vücutta bulunan lipomlar, yağ dokusunun aşırı birikmesinden kaynaklanan bir tür tümördür. Lipomların farklı çeşitleri bulunmaktadır. Bunlar;
- Yumuşak dokulu lipomlar: deri altında yer alır ve yumuşak bir yapıya sahiptir.
- Sert dokulu lipomlar: iskelet kaslarında bulunur ve sert dokulu bir yapıya sahiptir.
- Anjio lipomlar: vücudun herhangi bir yerinde görülebilir ve içinde kan damarları bulundurur.
- Fibrolipomlar: kaslar ile bağ dokusu arasında yer alır ve sert bir yapıya sahiptir.
Yağ Bezesi Neden Oluşur?
Yağ bezesi oluşumunun nedeni tam olarak bilinmemektedir ancak genetik faktörlerin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca, hormonal değişiklikler, obezite, diğer cilt lezyonları ve bazı ilaçların kullanımı da lipom oluşumunu tetikleyebilir. Bazı çalışmalar, kimyasal maruziyetin de lipom oluşumuna yol açabileceğini öne sürmektedir.
Lipom Risk Faktörleri
Lipom (yağ bezesi) geliştirme riskini artıran faktörler arasında obezite, diyabet, hormonal bozukluklar, genetik yatkınlık, yaşlılık, kronik enfeksiyonlar ve toksin maruziyeti sayılabilir. Ayrıca, uzun süreli steroid kullanımı da lipom oluşumuna yol açabilir. Bu faktörlerin varlığı kişilerde lipom oluşumunu kolaylaştırabilir.
Lipomun Tehlikeli Olup Olmadığı
Yağ bezesi (lipom) büyük olasılıkla kansere dönüşmez ve genellikle ciddi bir tıbbi durum yaratmaz. Ancak, bazı durumlarda lipomlar hızla büyüyebilir ve özellikle sinirleri sıkıştırdığında ağrıya neden olabilir.
Kişiye özgü bir durum olduğundan, lipomların ciddi riskleri yoktur. Ancak, nadir durumlarda liposarkom olarak bilinen komplikasyonlar yaşanabilir. Bu durumda, lipomun hızlı büyümesine ve kanserleşmesine neden olan malign bir tümör oluşabilir.
Genellikle, bir lipomun tehlike arz ettiği anlamına gelmez. Bununla birlikte, lipom büyüdükçe çeşitli problemler oluşabilir. Özellikle, lipomlar sinirleri sıkıştırdıklarında, bölgede ağrı, rahatsızlık ve hareket kısıtlılığı yaşanabilir. Bu nedenle, bir lipom belirtileri fark edilirse, hemen bir doktora başvurulması önemlidir.
Yağ Bezesi Nasıl Teşhis Edilir?
Yağ bezesi (lipom) teşhisi yapılırken doktor genellikle fiziksel muayene yapar ve hastanın sağlık geçmişini inceler. Doktor, lipomun büyüklüğüne ve konumuna göre ultrason veya MRI gibi görüntüleme testleri de isteyebilir.
Büyük yağ bezelerinin çıkarılması için biyopsi yapılabilir. Biyopsi yapılırken doktor, cilt yüzeyinde küçük bir kesi yaparak içindeki yağ bezesi dokusuna bir iğne yerleştirir ve küçük bir örnek alır. Daha sonra bu örnek bir laboratuvara gönderilerek incelenir.
Ayrıca, bazı durumlarda yağ bezesi kansere dönüşebilir veya başka bir sorunun habercisi olabilir. Bu nedenle, doktor bazı durumlarda cilt biyopsisi veya diğer testler de yaparak teşhisini doğrulayabilir.
Yağ Bezesi Nasıl Tedavi Edilir?
Lipom tedavisi genellikle ameliyat ile gerçekleştirilir. Genellikle, lipom uzaklaştırılmadan önce biyopsi yapılır. Küçük lipomlar cerrahi olarak çıkarılabilir veya yakılarak yok edilebilir. Büyük veya derin lipomlar, genel anestezi altında çıkarılması gereken daha kapsamlı bir ameliyat gerektirebilir.
Lipom ameliyatı, yağ bezelerinin çıkartılması işlemidir. Ameliyat sırasında, ameliyat edilen bölgeye anestezi uygulanır ve lipom çıkarılır. Ameliyat sonrası, yaranız dikişlerle kapatılır ve birkaç gün içinde iyileşirsiniz.
Bununla birlikte, lipomların çoğunluğu iyi huylu olduğu için tedavi gerekmez ve sadece estetik veya rahatsızlık nedeniyle çıkarılabilirler. Alternatif olarak, lipomun küçültülmesine yardımcı olabilecek bazı ev ilaçları veya tedavi yöntemleri bulunabilir. Bunlar arasında…
- Sıcak veya soğuk uygulamaları
- Masaj
- Yağ ve vitamin takviyeleri
Ancak, bu yöntemler yalnızca hafif lipom vakalarında etkili olabilir. Lipomun büyümesi veya rahatsızlık vermesi durumunda, ameliyatla çıkarılması tavsiye edilir. Lipomunuz varsa, en iyi tedavi seçeneği için doktorunuza danışmanız önerilir.
Lipom Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Lipom ameliyatı genellikle lokal anestezi altında yapılmaktadır. Kesi bölgesi sterilize edildikten sonra, cerrah cildi keser ve yağ bezesi çıkarılır. Bazı durumlarda, ameliyat sonrası dikiş atılmadan kesi bölgesi kendiliğinden kapanabilir. Ancak daha büyük lipomların çıkarılması daha detaylı bir ameliyat gerektirir ve dikiş atılması gerekir.
Ameliyat sonrasında, bölgeye hafif bir bandaj uygulanarak kanamanın durması sağlanır. Ameliyatın ardından, hastanın ağrı yaşaması normaldir ve doktor ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir. Bölgede şişme ve morarma olabilir, ancak bunlar zamanla azalacaktır.
Lipom Tedavisinde Kullanılan Alternatif Yöntemler
Lipom tedavisinde alternatif yöntemler kullanılabilir. Bazı yöntemler arasında lipolitik enjeksiyonlar, radyofrekans, lazerler ve acupunktur yer alabilir. Ancak bu yöntemlerin etkinliği henüz tam olarak kanıtlanmamıştır ve ameliyat kadar başarılı olmayabilir. Lipom tedavisinde kullanılacak yöntemin seçimi, lipom boyutuna, konumuna ve hastanın tercihine göre belirlenir.
Yağ Bezesi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Lipom tedavisi sonrasında, yara iyileşene kadar bölgede sıkı veya dar giysiler kullanılmamalıdır. Ayrıca, yara enfeksiyonunu önlemek için yara bölgesi kuru ve temiz tutulmalıdır. Doktorun önerdiği ağrı kesicilerin sadece reçete edilen dozda kullanılması önemlidir. Lipom çıkarılmasının ardından bölgede şişme, kızarıklık veya ateş gibi belirtiler yaşanırsa, hemen doktora başvurulmalıdır.
- Bölgeyi temiz tutmak için yıkanırken yara bölgesine su temasından kaçınılmalıdır.
- Bol su içilerek vücudun iyileşme sürecine destek olunmalıdır.
- Bölgeye soğuk kompres uygulanarak şişlik ve ağrı azaltılabilir.
- Doktorun verdiği talimatlara uyulmalı ve düzenli kontrolleri ihmal edilmemelidir.
Eğer lipom ameliyatı lokal anestezi altında yapılmışsa ve hastanın arabayı kullanmasına izin verilmişse, sürüş yaparken bölgede aşırı ağrı, rahatsızlık veya kanama olmamasına dikkat edilmelidir.