Talasemi hastalığı halk arasında yaygın olan yanlış anlamaların doğruları ile birlikte açıklandığı bir makale hazırladık. Talasemi, bir kişinin kanındaki hemoglobin proteininin yeterli olmadığı bir genetik hastalıktır. Hastalık nedeniyle kötü kan performansı, yorgunluk, solgunluk, kısırlık gibi birçok soruna yol açabilir. Ancak birçok kişi tarafından yanlış anlaşılan bazı konular var, bunları inceleyeceğiz.
Talasemi Nedir?
Talasemi, alyuvarlarda bulunan hemoglobinin yapiminda hata yapilarak hareket eden kalitimli bir kan hastaligidir.
Ancak, talaseminin bir türü olan Beta Talasemi’in yalnizca yakin dogu hastaligi oldugu yanlis bir inanis vardir.
Talasemi, Asyalilar, Akdenizli ve Ortadogulu topluluklarin arasinda sikça gorulebilir ancak bu hastalik her yerde görülebilir.
Talasemi, bir viral enfeksiyondan kaynaklanmaz ve bir kimsenin talasemi olmasinin cevresel faktorlerle iliskisi yoktur.
Talasemi, alyuvarlarin sekil bozuklugu ile sonuclanan anemiye yol acar.
Talasemi Iliskili Hastaliklar Nedir?
Talasemi hastalığı ile doğru veya yanlış bir şekilde ilişkilendirilen bazı hastalıklar vardır. Örneğin, çoğu insan talasemi hastalığı ve demir eksikliği anemisinin aynı hastalık olduğunu düşünürken, bu kesinlikle yanlıştır.
Bunun dışında, hemoglobin patolojileri de talaseminin bir türü gibi düşünülebilir fakat aslında farklı bir hastalıktır. Sickle cell anemi gibi diğer hemoglobin patolojileri de yanlışlıkla talasemi olarak tanımlanabilir.
Talasemi ayrıca bazı otoimmün hastalıklar, tiroit problemleri ve kalp hastalıklarıyla da bağlantılıdır, ancak bu hastalıkların talasemi hastalığıyla doğrudan ilişkili olduğu söylenemez.
- Talasemi hastalığı ile ilişkilendirilen hastalıklar:
- – Demir eksikliği anemisi
- – Hemoglobin patolojileri (Sickle cell anemi, alpha thalassemia vb.)
- – Otoimmün hastalıklar
- – Tiroit problemleri
- – Kalp hastalıkları
Bunların hepsi talaseminin belirtileriyle benzerlik göstermekle birlikte, farklı hastalıklar olup ayrı ayrı ele alınması gerekmektedir.
Hemoglobin Patolojisi
Talasemi hastaligi ile birlikte sıkça düşünülebilen bir diğer kan hastalığı da hemoglobin patolojileridir. Hemoglobin, oksijen taşıyıcı proteinlerin birleşimi ile oluşur. Fakat bazı durumlarda, bu proteinlerdeki mutasyonlar sonucu anormal hemoglobinler ortaya çıkabilir. Bu anormal hemoglobinler, normalden daha az oksijen taşıdığı için vücutta anemiye yol açabilirler.
En yaygın hemoglobin patolojilerinden biri olan Sickle cell anemi, kalıtsal bir hastalıktır ve ağrılı krizler, halsizlik, solukluk, özellikle ayak parmakları ve el parmaklarında şişkinlik gibi belirtilere neden olur. Hemoglobin patolojileri, genetik bir yatkınlığa bağlı olarak ortaya çıkabilir ve Talasemi hastalığı ile birbirleriyle karıştırılabilirler. Ancak, bu iki hastalığın belirtileri, sebepleri ve tedavileri farklıdır.
Sickle Cell Anemi Nedir?
Sickle cell anemi, kan hücrelerinin şeklini bozarak vücutta hasara neden olan bir kan hastalığıdır. Talasemi gibi, genetik bir hastalıktır. Ancak, talasemiden farklı olarak, doğru tedavi edildiğinde tamamen kontrol altına alınabilir.
Hemoglobin patolojileri arasinda sikayet sayisi en fazla olan Sickle cell anemi hakkindaki yanlis bilgiler.
Sickle Cell Anemi, hemoglobin molekulunun bozuk oldugu bir rahatsizlik olarak biliniyor. Fakat bu hastalik sadece Afrika kokenli insanlarda gorulmez. Herhangi bir insan Sickle Cell Anemi olabilir.
Ayrica Sickle Cell Anemi’nin sadece kan hucresi sayisindaki dusukluk ile iliskili oldugu dusunulur, fakat aslinda hastalik ayni zamanda kan hucresi yapisi ve sekli ile ilgili problemler nedeniyle olusur.
Bir diger yanlis anlama ise Sickle Cell Anemi’nin tamamen tedavi edilebilir oldugu yonundeki dusuncedir. Fakat bugun icin sadece semptomlari hafifletmek icin tedavi yontemleri vardir.
Ayrıca, Sickle Cell Anemi’nin bir genetik hastalik oldugu yanlis anlasilabilir. Ancak, hastaligin genetik bir mutasyon sonucu oldugu dogrudur ama tam anlamiyla genetik bir hastalik olarak tanimlanamaz.
Sickle Cell Anemi hakkinda yaygin olan bu yanlis anlamalardan kurtulmak, hastaligin daha dogru anlasilmasina ve etkili tedavi yontemlerinin gelistirilmesine yardimci olacaktir.
Talasemi, kanın normal şekilde üretilememesi sonucu meydana gelen bir genetik hastalıktır. Bu hastalık, hemoglobin adı verilen proteini üreten genlerdeki bir mutasyondan kaynaklanır. Normalde, hemoglobin proteini kırmızı kan hücreleri tarafından taşınan ve oksijenin taşınması ve doku sağlığı için önemli olan bir proteindir. Ancak talasemi hastalarında, bu protein normal olarak üretilemez veya tamamen üretilemeyebilir. Hastalık, doğumdan önce genlerde meydana gelen bir mutasyon sonucu ortaya çıkar ve kalıtsal bir özellik taşır.
Alpha Thalassemia Nedir?
Alpha talasemi, genellikle Akdeniz ülkelerinde görülen bir kan hastalığıdır. Ancak, bu hastalıkla ilgili bilinenlerin çoğu yanlıştır. Örneğin, alpha talasemi hastaları, tamamen normal bir yaşam sürdürebilirler ve hastalıklarının farkında bile olmayabilirler. Ayrıca, genellikle alpha talasemi hastalığına sahip kişilerin sağlıklı olan bir kontrol grubuna göre daha uzun bir ömürleri olduğu gözlemlenmiştir.
Bir diğer yanlış bilgi de, alpha talasemi hastalarının kanlarının tamamen normal olmasıdır. Aslında, hastalığı olan kişilerin kanlarında hemoglobin adı verilen bir proteinin normalden daha azı bulunur. Ancak, bu durum genellikle belirgin bir semptomla kendini göstermez. Alpha talasemi hastalarının yanlışlıkla demir eksikliği tedavisi gördüğü ve buna bağlı olarak olumsuz etkilere maruz kaldığı da bir diğer yanlış bilgidir.
Alpha talasemi hastalığı ile ilgili doğru bilinen bir diğer yanlış da, hastalığın sadece erkekleri etkilediğidir. Ancak, hem kadınlar hem de erkekler alpha talasemi hastalığına eşit bir şekilde yakalanabilirler.
- Alpha talasemi hastalığı, birçok insanın sandığı gibi tedavisi olmayan bir hastalık değildir. Hastaların yaşam kalitesini artırmak için birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır.
- Bazı durumlarda, alpha talasemi hastaları kan nakli gibi tedavilere ihtiyaç duyabilirler. Ancak, bu yöntemler sadece semptomları geçici olarak hafifletir ve hastalığın kendisini tedavi etmez.
Demir Eksikligi Anemisi
Talasemi hastalığı, demir eksikliği anemisiyle karıştırılan bir hastalık türüdür. Demir eksikliği anemisi, vücudun yeterli miktarda demir alamadığı zaman ortaya çıkar ve kırmızı kan hücreleri üretimi azalır. Oysa talasemi hastalarında, kırmızı kan hücreleri normalden daha az sayıda değil, normalden daha küçük ve soluktur.
Demir eksikliği anemisinde demir eksikliği bulunurken, talasemide kan hücreleri hasarlıdır ve normal şekilde çalışamazlar. Talasemi hastalarında, vücut normalden daha çok demir emer ve fazla demir, diğer organlarda birikerek hasara neden olabilir. Bu nedenle, talasemi hastaları demir takviyesi almamalıdır.
Demir eksikliği anemisinde, vücut demir eksikliği nedeniyle yeterli oksijen taşıyamaz ve belirtiler arasında soluk cilt, halsizlik ve güçsüzlük yer alırken, talasemi hastalarında solukluk sıklıkla yüzde görülür. Demir eksikliği anemisinde, tedavi edilmediği takdirde kalıcı hasar meydana gelebilirken, talasemi hastalığında ise tedaviye erken başlanırsa, hastaların yaşam kalitesi iyileştirilebilir.
Demir eksikliği anemisi ve talasemi hastalığı birbirine benzer belirtilere sahip olmasına rağmen farklı hastalıklar oldukları için, doğru tedavinin uygulanması için hastalık tipinin doğru bir şekilde teşhis edilmesi çok önemlidir.
Talasemi Gecisli Sekilleri Yanlis Anlamlamaları
Talasemi hastalığına artan ilgi, çeşitli gecisli formlar da dahil olmak üzere, yanlış anlama ve yorumlamalara neden olabilir. Gecisli formlar, hemoglobindeki anormallikler nedeniyle hafif semptomlara neden olur ve çoğunlukla taşıyıcılar için geçerlidir.
Bununla birlikte, gecisli formların bazen yanlış tanımlandığına dair birçok örnek vardır. Örneğin, birçok insan talasemi taşıyıcılığına sahip olduğu için tek başına bu durumun talasemi olduğuna inanıyor. Ancak bu yanlış bir anlayıştır, çünkü talasemi, semptomlarla birlikte güçlü bir genetik hastalık ve sadece taşıyıcılık gibi bir belirtisi yoktur.
Diğer bir hatalı anlama da, gecisli formların kesinlikle tedavi gerektirmediği ve önemsiz olduğudur. Ancak bu, bazı durumlarda yanlıştır ve doğru tedavi ve takip gerektiren gecikmiş semptomların riskini taşır.
Sonuç olarak, gecisli formlar talasemi hastalığı hakkında önemli bir bilgi kaynağı olabilir, ancak yanlış anlamalarla dolu olabilirler. Bu nedenle, herhangi bir teşhisin doğruluğunu ve tedavi seçeneklerini belirlemek için doğru bir şekilde anlaşılması önemlidir.
Anemi Nedir?
Anemi, vücuttaki kırmızı kan hücrelerinde yeterli miktarda hemoglobin bulunmaması durumunda meydana gelen bir durumdur. Hemoglobin, oksijen taşıyan proteinlerdir. Talasemi hastalarının çoğu anemi yaşar çünkü hastalık hemoglobin üretimini etkiler. Anemi belirtileri arasında halsizlik, düşük enerji seviyeleri, soluk cilt ve nefes darlığı yer alabilir. Anemi tedavisi, altta yatan nedeni ele alarak yapılır.
Talasemi Minor ve Talasemi Trait Nedir?
Talasemi Minor ve Talasemi Trait, Talasemi hastaliginin en hafif formlari arasinda yer alir. Talasemi minor, bir talasemi kromozomuna sahip kisinin normal kromozomla birlestigi durumdur, bu da hastaligin semptomlarinin hafif olmasina neden olur. Trait ise hemoglobin yapiminda hafif bir azalma ile karakterizedir. Trait taşıyıcıları, talasemi minor veya major hastalığına yakalanıcak ‘riskli taşıyıcılardır. Tedavinin otesinde, hastaliklarin genetik yollarla geçisini engellemek icin, erken teşhis onemlidir.
