Plevral efüzyon, akciğerlerin dışındaki plevra zarının altında biriken sıvı nedeniyle oluşan bir rahatsızlıktır. Bu sıvı birikimi nedeniyle nefes darlığı, göğüs ağrısı ve öksürük gibi semptomlar görülebilir. Plevral efüzyonun nedeni, altta yatan bir hastalık olabilir. Bu nedenle, tanı ve tedavisi için bir doktorunuzla görüşmeniz önerilir.
Plevral Efüzyon Nedenleri
Plevral efüzyon, akciğerlerin dışındaki zar olan plevra boşluğunda sıvı birikmesi olarak tanımlanabilir. Bu durumun oluşmasında birçok sebep yer almaktadır. Bunlar arasında akciğer hastalıkları, enfeksiyonlar ve kanser gibi faktörler yer alır.
- Akciğer hastalıkları: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), amfizem ve akciğer fibrozu gibi hastalıklar plevral efüzyonun oluşmasına neden olabilir.
- Enfeksiyonlar: Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar da akciğerlerde iltihaba yol açarak plevral efüzyona neden olabilir.
- Kanser: Göğüs bölgesindeki kanserler, plevral boşluğa yayılarak sıvı birikmesine neden olabilir.
Akciğer Hastalıkları
Akciğer hastalıkları plevral efüzyonun en yaygın nedenleri arasında yer alır. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğerdeki hava akışının yavaşlamasına neden olan bir hastalıktır. Amfizem ise akciğerlerdeki hava keseciklerinin yıkımı ile karakterize bir hastalıktır ve genellikle sigara içmekle ilişkilidir. Akciğer fibrozu ise akciğer dokusunun zarar görmesi ve skarlaşması ile karakterizedir ve plevral efüzyona neden olabilir.
Amfizem
Amfizem, akciğerlerdeki hava keseciklerinin yıkımıyla karakterize bir hastalıktır. Bu hastalık, kronik bronşit ve sigara içmekle ilişkilidir. Sigara dumanı, yavaş yavaş akciğerlerdeki hava keseciklerinin kolayca yıkılmasına ve hava akışının azalmasına neden olur. Sonuç olarak, nefes darlığı, öksürük, hırıltılı solunum ve göğüste sıkışma hissi gibi semptomlar ortaya çıkar. Amfizem, tedavi edilemez ancak belirtileri hafifletmek için bronkodilatör ilaçlar, kortikosteroidler ve nefes egzersizleri gibi tedaviler kullanılabilir.
Akciğer Fibrozu
Akciğer fibrozu, akciğer dokusunun zarar görmesi ve skarlaşmasıyla karakterize bir hastalıktır. Bu hastalık, genellikle solunum yolu enfeksiyonları ve toksik maddelere maruz kalmayla ilgilidir. Akciğer fibrozunun belirtileri arasında öksürük, nefes darlığı, halsizlik ve kilo kaybı yer alır. Bu hastalığın tedavi seçenekleri arasında oksijen tedavisi, bronkodilatörler ve kortikosteroidler yer alır. Ancak, ileri vakalarda akciğer nakli gerekebilir.
Enfeksiyonlar
Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, akciğerlerde iltihaba neden olabilir ve bu da plevral efüzyonun ortaya çıkmasına yol açabilir. Pnömoni, pulmoner tüberküloz gibi enfeksiyon çeşitleri, plevral efüzyona neden olabilir. Bu durumda, plevral efüzyonun tedavisi, enfeksiyonun tedavi edilmesini içerir. Antibiyotikler, antiviral ilaçlar, kortikosteroidler bu tedavide kullanılabilir.
Kanser
Göğüs bölgesindeki kanserler, plevral efüzyonun nadir nedenlerinden biridir. Genellikle akciğer kanseri, plevral boşluğa yayılarak sıvı birikmesine neden olabilir. Bu durum, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve öksürük gibi semptomlara neden olabilir. Tedavi, altta yatan kanserin türüne ve evresine göre değişir. Kemo- ve radyoterapinin yanı sıra, sıvının boşaltılması ve plevral boşluğunun tahliyesi gibi prosedürler de uygulanabilir.
Plevral Efüzyon Tedavisi
Plevral efüzyonun tedavisi, öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesiyle başlar. Tedavi, sıvı birikmesini azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmak için uygulanır. Tedavi seçenekleri arasında sıvı boşaltımı, tüp torakostomi ve plevral dekortikasyon gibi prosedürler yer alır. Sıvı boşaltımı, torasentez adı verilen bir işlemle yapılır. Tüp torakostomi, genellikle plevral sıvı miktarının çok olduğu durumlarda uygulanır. Plevral dekortikasyon ise, daha ciddi durumlarda cerrahi bir müdahale yöntemidir. Bu prosedür, plevral boşluğa erişerek sıvı birikmesine neden olan dokuların çıkarılmasını veya onarılmasını gerektirir.
Sıvı Boşaltımı
Plevral efüzyonun nedeni belirlendikten sonra, sıvının boşaltılması gerekebilir. Bu işlem, torasentez adı verilen bir prosedürle yapılır. Torasentez yapılmadan önce lokal anestezi uygulanır ve sıvının biriktiği bölgeye bir iğne yerleştirilir. Sıvı aspirasyonu için bir tüp takılır ve sıvı boşaltılır. İşlem yaklaşık 30 dakika sürer ve genellikle ağrısızdır. Hasta işlem sonrası dinlenmeye alınır ve doktor tarafından gerekli görülürse ilaçlar veya diğer tedaviler uygulanır.
Tüp Torakostomi
Tüp torakostomi, plevral efüzyonun neden olduğu göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi semptomların hafifletilmesi için kullanılır. Bu işlem, genellikle plevral sıvı miktarının çok olduğu durumlarda yapılır. İşlem sırasında, göğsün yanında bir delik açılır ve tüp yerleştirilir. Tüp, göğüs duvarına sabitlenerek plevral boşluktan sıvının çıkarılmasına yardımcı olur. Tüpün yerleştirilmesi, antiseptik bir ortamda gerçekleştirilir ve lokal anestezi kullanılır. Tüp torakostomi, sıvının miktarına ve hastanın durumuna bağlı olarak birkaç gün veya hafta boyunca kalabilir.
Plevral Dekortikasyon
Plevral dekortikasyon, akciğerlerdeki plevral boşluğa erişmek için yapılan bir cerrahi işlemdir. Bu işlem, plevral sıvı birikmesinin nedeni olan plevra doku veya tümörlerinin çıkarılması için kullanılır. Plevral efüzyonun nedeni belirlendikten sonra, bu yöntem tedavi seçenekleri arasında yer alır. Plevral dekortikasyon, sıvı boşaltımı ve tüp torakostomi ile karşılaştırıldığında daha invaziv bir işlemdir ve genellikle diğer yöntemler etkili olmadığında uygulanır.
