Bacaklarda varis oluşumu, genellikle damarların içinde biriken kanın normal şekilde akamamasından kaynaklanır. Bunun başlıca nedenleri şunlardır:
Bazı ailelerde varis oluşumu daha yaygın olabilir. Kalıtımsal faktörler, varis riskini arttırabilir.
Hareketsiz bir yaşam tarzı, bacaklarda varis oluşumuna neden olabilir. Özellikle sürekli oturma veya ayakta durma gibi hareketsiz yaşam tarzı varis riskini artırır.
Sürekli masa başında oturarak çalışanlar, uzun süre oturma pozisyonunda kalmaları nedeniyle varis riski altındadır.
Ayakta durarak çalışan kişiler, özellikle uzun süre boyunca ayakta kalmaları durumunda, varis riskine daha yüksek oranda sahiptir.
Aşırı kilolu veya obez kişiler, bacaklarda varis oluşum riskini arttıran faktörlerdir.
Hamilelik süreci, hem hormonal hem de fizyolojik değişikliklere neden olur ve bu değişiklikler bacaklarda varis oluşumuna neden olabilir.
Hamilelik sürecinde artan kan hacmi ve uterusun büyümesine bağlı olarak kan dolaşımı farklılaşır ve bacaklarda varis riski artar.
Yaşlılık, varis oluşumu için bir diğer önemli faktördür. Yaş ilerledikçe, damarlarının elastikiyeti azalır ve varis riski artar.
Kalıtımsal Faktörler
Bacaklarda oluşan varislerin en önemli nedenlerinden birisi kalıtımsal faktörlerdir. Ailede varis problemi olan kişilerde genetik faktörlerin etkisi oldukça yüksektir ve bu durum kişinin yaşam tarzıyla da etkileşime girebilir. Eğer ailede varis problemi varsa, bu durumdan korunmak için hareketli bir yaşam sürdürmek ve sağlıklı beslenmek önemlidir.
Hareketsiz Yaşam
Hareketsiz yaşam, bacaklarda varis oluşumuna sebep olan önemli faktörler arasındadır. Sürekli oturma veya ayakta durma gibi aktivitesiz yaşam biçimleri, kan dolaşımını etkileyerek varis riskini arttırabilir. Ofis çalışanları ve ayakta iş yapanlar özellikle dikkat etmelidir. Düzenli egzersiz yapmak, ayakta durma veya oturma zamanlarını mümkün olduğunca kısaltmak, sık sık yürüyüş yapmak gibi pratik yöntemlerle hareketsiz yaşamın olumsuz etkilerini azaltmak mümkündür.
Oturarak Çalışma
Oturarak çalışmak, bacaklarınızın düzgün bir şekilde hareket etmesini engeller ve varis oluşumunu artırır. Masa başında oturmanın yanı sıra, düzenli egzersiz yapmayan kişilerde de varisler daha sık görülür. Oturma süresini kısaltmak ve düzenli olarak egzersiz yapmak, bacaklardaki kan dolaşımını arttırarak varis oluşumunu önleyebilir.
Ayakta Çalışma
Ayakta çalışma, özellikle sürekli ayakta kalan kişilerde varis oluşumunu artırabilir.
Bunun nedeni, kanın bacaklardan kalbe geri taşınması için kasların yardımına ihtiyaç duyulmasıdır. Eğer kişi sürekli ayakta kalırsa, aynı kaslar çalışmaya devam eder ve zamanla yorulur. Bu durumda kan akışı yavaşlar ve bacaklarda damarlar genişler, yani varis oluşumunu kolaylaştırır.
Ayakta çalışan kişilerin varis oluşumunu önlemek için sık sık mola vermeleri ve bacaklarını dinlendirmeleri önerilir. Bu ayrıca bacak kaslarının da dinlenmesine yardımcı olur ve kan dolaşımını hızlandırarak varis oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
Şişmanlık
Şişmanlık, vücudun daha fazla ağırlığını taşımak zorunda kalması nedeniyle, bacaklarda varis oluşumunu arttıran bir faktördür. Aşırı kilolu veya obez kişilerde, damarlarda kan akışı yavaşlar ve bacaklarda şişlikler oluşur. Bunun sonucunda, damarların içindeki kanın geriye doğru akması kolaylaşır ve varis oluşumu kaçınılmaz hale gelir. Varis riski artan kişilerin, diyet ve egzersiz yaparak kilo vermesi önerilmektedir. Ayrıca, özellikle ayakta çalışan ya da sürekli oturan kişilerin, varis çorapları gibi destekleyici ürünler kullanması önemlidir.
Hamilelik
Hamilelik döneminde, özellikle gebeliğin son aylarında, artan progesteron hormonu, toplar damarların duvarlarında gevşemeye neden olur. Bu nedenle, kan daha yavaş akar ve toplar damarlar genişler. Uterus büyüklüğü arttıkça, kanın toplar damarlara geri akışı engellenir ve kadınlar daha yüksek bir varis riski taşırlar. Bunun yanı sıra, gebelik sırasında artan kan hacmi de damar sistemindeki baskıyı arttırarak varis oluşumuna neden olabilir. Bu nedenle, gebelik döneminde sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, toplar damarın genişlemesine ve varis oluşumuna neden olan faktörleri azaltmak için önemlidir.
Kan Dolaşımındaki Değişiklikler
Hamilelik dönemi, vücutta birçok değişiklik meydana getirir. Bunlar arasında kan hacminin artması ve uterusun büyümesi sayılabilir. Bu nedenle, kan dolaşımı da değişir ve bacaklarda varis oluşumunun riski artar. Hamilelik sırasında oluşan hormonal ve fizyolojik değişiklikler, damarların genişlemesine ve daha yavaş akışa neden olabilir. Bunun sonucunda, bacaklarda şişlik, ağırlık hissi ve ağrı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Kan dolaşımını artırmak için yürüyüş, egzersiz ve uygun kıyafet seçimi çok önemlidir.
Yaş
Yaş ilerledikçe, damarların elastikiyeti azalır ve genellikle varis oluşumu riski artar. Yaşlılıkta, kan damarları daha zayıf ve daha cılız hale gelir, böylece kanın damarlarda birikmesine izin vererek varis oluşumu riski artar.
Bacaklardaki varisli damarların oluşumunda kalıtımsal faktörlerin rolü oldukça yüksektir. Ailede varis sorunu yaşayan kişilerde bu durum daha sık görülmektedir.
Genetik faktörlerin varisli damarların duvar yapısını ve elastikiyetini etkilediği bilinmektedir. Ayrıca damarların içindeki kanın geriye doğru akmasını önleyen kapakçıkların bozulmasına da neden olabilirler.
Özellikle anne ya da babada varis problemi olan kişilerde, bu sorunla karşılaşma olasılığı daha yüksektir.