Ayaklarımız, üzerinde durarak ve hareket ederek büyük bir yük taşıyarak hayatımızı sürdüren bileşenlerdir. Bu nedenle, ayak cildimizde birçok sorun yaşanabilir. Ayaklarda sıklıkla görülen 7 cilt sorununa dikkat edelim. Bu sorunlara örnek olarak mantar enfeksiyonu, köküçükler ve düzleşme verilebilir.
- Mantar enfeksiyonu, ayak tırnaklarında kaşıntı, kızarıklık ve kabarcıklara neden olabilir.
- Köküçükler, ayaklarda yoğun baskı nedeniyle sert veya çatlak bölgeler olarak ortaya çıkabilir.
- Düzleşme, ayak tabanındaki aşırı basınç nedeniyle ortaya çıkabilir ve plantar siğiller ile birlikte görülür.
Ayak cilt sorunları genellikle hijyenik önlemler veya ilaçlarla tedavi edilebilir, ancak bazı durumlarda cerrahi veya ortopedik destek gerekebilir. Tedavi yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgiyi ilgili başlıklarda bulabilirsiniz.
Mantar Enfeksiyonu
Ayak tırnaklarında sık görülen bir cilt sorunu olan mantar enfeksiyonu, nemli ortamlarda oluşur. Ayak tırnaklarının renginde değişiklik, kalınlaşması, çatlaması, kırılması gibi belirtileri vardır. Tedavi için antifungal ilaçlar kullanılır ve hijyen kurallarına uyulması önemlidir. Ayrıca, tırnakların sık sık kesilmesi ve ayakların nemden uzak tutulması gerekmektedir.
Plantar Siğiller
Ayak tabanında görülen plantar siğiller virüslerin neden olduğu enfeksiyonlardır. Bu enfeksiyonlar ayak tabanında çıkıntılı ve hoş olmayan görünümlere neden olabilirler. Plantar siğil belirtileri arasında kabarcıklar, siyah noktalar ve ağrı yer alabilir.
Plantar siğiller genellikle yere çıplak ayakla temas etmek gibi ayakların nemli kaldığı yerlerde oluşur. Bu nedenle, özellikle bahçe, sauna, spor salonları ve otellerdeki duşlar dahil olmak üzere toplu kullanım alanlarından korunmak gereklidir.
Tedavi yöntemleri arasında birçok topikal tedavi seçeneği bulunmaktadır. Adhezyonu artırmak ve plantar siğilin ortadan kaldırılmasını teşvik etmek için asetik asit, salisilik asit ve diğer kimyasal ajanlar kullanılabilir. Büyük plantar siğiller cerrahi olarak çıkarılabilir, ancak bu yöntem genellikle tedavinin son çaresidir.
- Ayakkabı değişikliği
- Plantar ortotikler
- Halka tedavisi
Düzleşme
Ayak tabanındaki düzleşme, ayak kemiklerinin arasındaki bağların veya kasların zayıflaması sonucu meydana gelir. Bu durum, plantar siğillerin oluşumuna neden olabilir. Düzleşme tedavisi, ortezler kullanılarak veya cerrahi müdahaleyle yapılabilir. Ortezler, ayaklara takılan özel ayakkabı içi tabanlıklardır ve ayakları destekleyerek düzleşmeyi engellerler. Cerrahi müdahale ise düzleşmenin şiddetine bağlı olarak değişebilir.
Ortezler
Düzleşme tedavisinde kullanılan ortezler, ayak tabanında destek amaçlı kullanılan, ayağı doğru konumda tutarak düzleşmenin önüne geçmeye çalışan cihazlardır. Ayakta meydana gelen deformasyonların tedavisinde kullanılırlar ve hasta için özel olarak tasarlanır. Ortezler, doktorlar tarafından ayaktaki soruna göre uygulanır ve her hasta için ayrı ayrı üretilir. Ortezler, ayakkabıların içine konularak, ayak basıncını eşit bir şekilde dağıtır ve yürüme esnasında desteğe yardımcı olur.
Ortezler kullanımı özel eğitim alan kişiler tarafından, belirli bir düzen içerisinde takılıp çıkarılır. Bu şekilde ortezlerin işlevi optimal seviyede olur. Ortez kullanımı dikkatsiz ve bilinçsizce yapıldığında, aksine zarar verebilir. Hastalar bu yüzden, doktorun önerilerine uygun davranmalıdırlar.
Cerrahi Tedavi
Düzleşme tedavisinde cerrahi yöntemler, genellikle diğer tedavi seçeneklerinin başarısız olduğu durumlarda uygulanır. Cerrahi müdahale, dokuların kesilerek yeniden şekillendirilmesini veya bağların gevşetilmesini içerebilir. Ameliyat sonrası ayakların dinlenmesi ve belli bir süre boyunca özel ayakkabılar giyilmesi gerekir.
Kuru Cilt
Ayaklarda kuru cilt sorunu, sertleşmiş ve kabuklu bölgelerin oluşumuna sebep olur. Bu durum, özellikle sıkı ayakkabılar giyildiğinde daha da kötüleşir. Bu cilt sorununun nedenleri arasında sıcak hava, soğuk hava, nem eksikliği, fazla terleme ve yanlış cilt bakımı yer alır.
Kuru cilt belirtileri arasında çatlamış ve kabuklu cilt, kaşıntı ve hassasiyet yer alır. Ayrıca, ağrılı çatlaklar oluşabilir ve ciltte beyaz lekeler görülebilir. Bu belirtiler, ayaklarda kuru cilt sorunu olduğunu işaret edebilir.
Ayaklarda kuru cilt sorunlarının tedavisi için, nemlendirici kremler veya losyonlar kullanılabilir. Ayakları yıkamadan önce, cildin nemlendirilmesi de önerilir. Bu noktada, pamuklu çorap giymek de cildin nemini korumaya yardımcı olabilir. Ayrıca, ayakları olabildiğince kuru tutmak önemlidir ve sıkı ayakkabılar yerine rahat ayakkabılar tercih edilmelidir.
Köküçük (Callus)
Köküçük, ayakların aşırı sürtünme ya da baskıya maruz kalması sonucu oluşan kalınlaşmış deri bölgeleridir. Bu sorunun nedenleri ayakkabı seçimi, yürüyüş şekli ve ayak anatomisi gibi faktörlerdir. Köküçükler genellikle ağrısızdır ancak zamanla ağrılı hale gelebilirler. Tedavi yöntemleri arasında köküçükleri törpülemek, özel kremler kullanmak, ayak banyosu yapmak ve ortopedik ayakkabı kullanmak bulunur. Ancak köküçükler aşırı büyükse, doktorunuz cerrahi müdahale önerir.
- Ayak banyosu yaparken sıcak su kullanmayın, sadece ılık su kullanın.
- Köküçükleri törpülerken dikkatli olun, çok fazla deriyi almamaya özen gösterin.
- Ortopedik ayakkabı seçerken, ayak tipinize ve rahatsızlığınıza uygun olanları tercih edin.
Çivi Batması
Çivi batması, ayak parmaklarındaki cilt katmanlarının çivinin etrafında toparlanmasıyla oluşan bir durumdur. Çivinin neden olduğu basınç, cilt altına doğru itilir ve ağrılı bir şişliğe neden olur. Bu durum genellikle yanlış satın alınan ayakkabılar veya ayak tırnaklarına uygulanan fazla baskı nedeniyle ortaya çıkar. Çivi batması, yürüme zorluğu, kızarıklık ve enfeksiyonlara neden olabilir. Tedavi yöntemleri arasında cildi yumuşatmak için sıcak banyolar yapmak, kabukları temizlemek ve ayakkabı kullandıktan sonra ilk fırsatta çıkarmak yer alır. Ağrı kesici kremler veya yastıkçıklar da acıyı hafifletmek için kullanılabilir. Ciddi vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir.
Yastıkçık (Cushioning)
Köküçüklerin tedavisinde kullanılan yastıkçıklar, köküçüklerin oluştuğu bölgenin üzerine yerleştirilerek basınç azaltmaya yardımcı olur. Bu yastıkçıklar genellikle silikon veya sünger malzemeden yapılmış olup, ayakkabılarda rahatlıkla kullanılabilirler. Yastıkçıklar, ayakkabı numarasına uygun seçilmelidir ve ayakta sıkışma veya ağrı gibi sorunlara neden olmamalıdır. Kendi kendinize evde yastıkçık kullanımına başlamadan önce, dermatolog veya podolog gibi bir uzmana danışmanız önerilir.
